ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΩΝ ΤΟΥ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.

Εγκρίθηκε με την ΚΥΑ 167395/5-4-2013 το διατακτικό της οποίας έχει ως ακολούθως:

Α. Συνοπτική περιγραφή του προγράµµατος

Α.1 Γεωγραφική θέση

Το Υδατικό ∆ιαµέρισµα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας (Υ∆ 07) αποτελεί ένα από τα δεκατέσσερα υδατικά διαµερίσµατα, στα οποία διαιρέθηκε ο ελληνικός χώρος µε το  Νόµο 1739/1987 (ΦΕΚ 201/Α/20.11.1987) και αντιστοιχούν στις περιοχές λεκανών  απορροής ποταµών του άρθρου 3 του Π.∆.51/2007 όπως ορίζεται στην υπ΄αριθ.  706/2010 (ΦΕΚ1383/Β/2.9.2010) Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων.  Το Υδατικό ∆ιαµέρισµα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας εκτείνεται γεωγραφικά σχεδόν σε  ολόκληρους τους Νοµούς Ευβοίας (και τη Σκύρο) και Βοιωτίας, µεγάλα τµήµατα των  Νοµών Φθιώτιδας (83,1%) και Φωκίδας (41,9%) και µικρά τµήµατα των Νοµών Αττικής  (7,2%) και Μαγνησίας (Σποράδες) (14,9%). Η συνολική του έκταση είναι 12.281 km2.Το  Υδατικό ∆ιαµέρισµα χαρακτηρίζεται µορφολογικά ορεινό έως ηµιορεινό. Στο  διαµέρισµα περιλαµβάνονται τέσσερα ορεινά συγκροτήµατα µε υψόµετρο πάνω από  2.000 m (Γκιώνα 2.510 m, Παρνασσός 2.457 m, Βαρδούσια 2.437 m και Οίτη 2.152 m)  και άλλα εννέα ακόµη µε υψόµετρα από 1.000 έως 2.000 m. Οι κυριότερες πεδινές  περιοχές του διαµερίσµατος είναι οι κοιλάδες του Σπερχειού και του Βοιωτικού Κηφισού  – Κωπαΐδας, ενώ µικρότερες είναι οι πεδιάδες της Ιστιαίας και της Αρτάκης στην  Εύβοια.  ∆ιοικητικά, το Υδατικό ∆ιαµέρισµα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας εκτείνεται εντός των  ορίων:

• της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης Αττικής,

• της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας

Σε επίπεδο περιφερειών, εκτείνεται εντός των ορίων:

• της Περιφέρειας Αττικής

• της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας

• της Περιφέρειας Θεσσαλίας (περιοχές Μαγνησίας και Σποράδων)  

Το Υδατικό ∆ιαµέρισµα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, περιλαµβάνει τις Λεκάνες  Απορροής των Σπερχειού (GR18), Εύβοιας (GR19), ΒΑ Παραλίας Καλλιδρόµου (GR22),  Βοιωτικού Κηφισού (GR23), Άµφισσας (GR24), Ασωπού (GR25) και Σποράδων (GR35),  σύµφωνα µε την υπ’ αριθµ. 706/2010 (ΦΕΚ 1383/Β/2.9.2010) Απόφαση της Εθνικής  Επιτροπής Υδάτων όπου ορίζονται τα θεµατικά επίπεδα χωρικής πληροφορίας τους  και αποτυπώνονται σε χάρτη στο παράρτηµά της.

Α.2 Συνοπτική περιγραφή του Σχεδίου ∆ιαχείρισης

Α.2.1 Το Σχέδιο ∆ιαχείρισης εκπονήθηκε σε επίπεδο Λεκάνης Απορροής Ποταµού  (ΛΑΠ), δηλαδή τη βασική µονάδα διαχείρισης. Επιπλέον, παρέχει µια σειρά γενικές  επεξηγηµατικές πληροφορίες σχετικά µε την Οδηγία 2000/60/ΕΚ και την εφαρµογή της,  συσχετίζοντάς την µε τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν σε κάθε ΛΑΠ στην οποία  αναφέρεται.

Εν συντοµία, το Σχέδιο ∆ιαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταµών του Υδατικού  ∆ιαµερίσµατος Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας περιλαµβάνει:

• Τα γενικά χαρακτηριστικά του υδατικού διαµερίσµατος.

• Τον προσδιορισµό και την οριοθέτηση των επιφανειακών και υπόγειων υδατικών  συστηµάτων.

• Την περιγραφή των ανθρωπογενών πιέσεων που επηρεάζουν την κατάσταση

των συστηµάτων και των επιπτώσεών τους.

• Τις προστατευόµενες περιοχές του υδατικού διαµερίσµατος, δηλαδή εκείνες τις  περιοχές, οι οποίες χαρακτηρίζονται προστατευόµενες λόγω ιδιαίτερων  περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών, λόγω της χρήσης τους για απόληψη προς  ανθρώπινη κατανάλωση, λόγω της ευαισθησίας τους σε ορισµένες  ανθρωπογενείς πιέσεις όπως οι απορρίψεις νιτρικών (οξειδίων του αζώτου) και  λόγω της συσχέτισής τους µε την υδρόβια ζωή µε οικονοµική σηµασία.

• Τα βασικά χαρακτηριστικά του Εθνικού ∆ικτύου Παρακολούθησης, όπως αυτό  έχει διαµορφωθεί µέχρι σήµερα.

• Την κατάσταση των υδατικών συστηµάτων, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στα  διαθέσιµα στοιχεία και τις εκτιµήσεις.

• Την οικονοµική ανάλυση των χρήσεων του νερού εντός του υδατικού  διαµερίσµατος.

• Παρουσίαση των περιβαλλοντικών στόχων για κάθε υδατικό σύστηµα, όπως  αυτοί καθορίζονται σε σχέση µε την κατάσταση των συστηµάτων και τα  απαιτούµενα µέτρα που έχουν προσδιοριστεί ότι θα απαιτηθούν για την επίτευξη  των στόχων, καθώς και οι αποδεκτές εξαιρέσεις από την επίτευξη των στόχων  αυτών.

• Σχέδιο αντιµετώπισης λειψυδρίας –ξηρασίας.

• Στοιχεία του προγράµµατος µέτρων που θα απαιτηθούν προκειµένου να  επιτευχθούν οι στόχοι της Οδηγίας, δηλαδή να επιτευχθεί (ή να διατηρηθεί) η  καλή κατάσταση ή το καλό οικολογικό δυναµικό των υδατικών συστηµάτων του  υδατικού διαµερίσµατος.

Στα κεφάλαια της ΣΜΠΕ περιλαµβάνεται συνοπτική περιγραφή του Σχεδίου ∆ιαχείρισης  των ΛΑΠ του Υ.∆. Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας. Επιπρόσθετα στη ΣΜΠΕ  περιλαµβάνονται και τα ακόλουθα:

• Η υφιστάµενη κατάσταση του περιβάλλοντος προκειµένου να προσδιοριστούν και  να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις από την εφαρµογή του Σχεδίου. Συγκεκριµένα,  παρουσιάζεται η κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος (χλωρίδα-πανίδαβιοποικιλότητα, προστατευόµενες φυσικές περιοχές, ύδατα, προστατευόµενα ΥΣ,  ΙΤΥΣ και ΤΥΣ, έδαφος, ποιότητα ατµόσφαιρας, κλίµα, χρήσεις γης, πολιτιστική  κληρονοµιά-τοπία), το ανθρωπογενές περιβάλλον (διοικητική και πληθυσµιακή  διάρθρωση, ηλικιακή διάρθρωση, κοινωνικο-οικονοµικές συνθήκες, ανθρώπινη  υγεία, επισκόπηση πιέσεων). Η επισκόπηση των πιέσεων αποτελεί έναν από τους  σηµαντικότερους παράγοντες της αξιολόγησης της υφιστάµενης κατάστασης  δεδοµένου ότι αφορά στον προσδιορισµό των ανθρωπογενών πιέσεων που  δέχονται τα ΥΣ της περιοχής και ως εκ τούτου είναι δυνατό να προσδιοριστούν µε  σχετική ακρίβεια τα µέτρα που απαιτούνται για την αποκατάσταση της ποιοτικής και  ποσοτικής τους κατάστασης.

• Ο τρόπος εφαρµογής του Σχεδίου, δηλαδή το πρόγραµµα µέτρων και το δίκτυο παρακολούθησης.

Α.2.2.Συνοπτική περιγραφή του Σχεδίου ∆ιαχείρισης ανά λεκάνη απορροής

Λεκάνη απορροής του Σπερχειού (GR18)

Στη λεκάνη απορροής Σπερχειού έκτασης 2.318 km2  αναγνωρίστηκαν συνολικά  τριάντα τρία (33) ποτάµια, τρία (3) παράκτια υδάτινα σώµατα, ενώ δεν  αναγνωρίστηκε κάποια λίµνη. Επίσης στη λεκάνη απορροής του Σπερχειού εντοπίζεται  ένα (1) µεταβατικό υδάτινο σύστηµα, αυτό του ∆έλτα του Σπερχειού. Ως Τεχνητά  Υδατικά Συστήµατα (ΤΥΣ) αναγνωρίστηκαν η τεχνητή κοίτη εκβολών Σπερχειού  ποταµού και η Τάφρος Λαµίας.

Επίσης, οριοθετήθηκαν συνολικά έξι (6) υπόγεια υδατικά συστήµατα.  Οι σηµαντικότερες πιέσεις εµφανίζονται στα κατάντη του ποταµού Σπερχειού, κυρίως  λόγω της βιοµηχανικής δραστηριότητας, της κτηνοτροφίας και της γεωργίας που  αναπτύσσονται στις περιοχές αυτές.

Λεκάνη απορροής της Εύβοιας (GR19)

Στη λεκάνη απορροής Εύβοιας, έκτασης 3.687 km2  , αναγνωρίστηκαν 24 ποτάµια, µία  φυσική λίµνη, η λίµνη ∆ύστος, καθώς και επτά (7) παράκτια υδάτινα σώµατα.

Επίσης οριοθετήθηκαν συνολικά δεκατρία (13) υπόγεια υδατικά συστήµατα. Οι σηµαντικότερες πιέσεις στην εν λόγω λεκάνη απορροής εµφανίζονται στην  περιοχή του Αλιβερίου, της Χαλκίδας και των Ψαχνών, κυρίως λόγω της βιοµηχανικής  δραστηριότητας και της έντονης κτηνοτροφίας που αναπτύσσονται στις περιοχές  αυτές

Λεκάνη απορροής ΒΑ Παραλίας Καλλιδρόµου (GR22)

Στη λεκάνη απορροής ΒΑ Παραλίας Καλλιδρόµου, έκτασης 920 km2 , αναγνωρίστηκαν τέσσερα (4) ποτάµια, ένα (1) παράκτιο υδάτινο σώµα (Κόλπος  Λάρυµνας). Φυσική ή τεχνητή λίµνη δεν εντοπίστηκε στην εν λόγω λεκάνη απορροής.

Συνολικά οριοθετήθηκαν τρία (3) υπόγεια υδατικά συστήµατα.

Στον κόλπο της Λάρυµνας, αντιδιαµετρικά διακρίνονται ο οµώνυµος οικισµός και  εργοστάσιο µεταλλουργίας. Για την εξυπηρέτηση του εργοστασίου έχει κατασκευαστεί  λιµάνι (του οποίου έχει αδειοδοτηθεί η επέκταση). Οι σηµαντικότερες πιέσεις στην εν  λόγω λεκάνη απορροής εµφανίζονται στην περιοχή της Αταλάντης, κυρίως λόγω της  έντονης κτηνοτροφίας και της γεωργίας.

Λεκάνη απορροής του Βοιωτικού Κηφισού (GR23),

Στη λεκάνη απορροής Βοιωτικού Κηφισού, έκτασης 2.720 km2, αναγνωρίστηκαν  δεκατέσσερα (14) ποτάµια και δύο (2) λίµνες, οι λίµνες Παραλίµνη και Υλική. Η Υλίκη  δέχεται τα νερά της λεκάνης της Κωπαΐδας µέσω αποστραγγιστικού δικτύου, ενώ  λειτουργεί και ως ταµιευτήρας που τροφοδοτεί τη λίµνη του Μαραθώνα για τις  υδρευτικές ανάγκες της Αθήνας.

Στη λεκάνη απορροής Βοιωτικού Κηφισού αναγνωρίστηκε ένα (1) παράκτιο υδάτινο  σώµα αυτό του Κόλπου της Αυλίδας. Επίσης αναγνωρίστηκε ένα (1) Τεχνητό Υδατικό  Σύστηµα (ΤΥΣ) αυτό της Τάφρου Μέλανα ενώ ως Ιδιαιτέρως Τροποποιηµένα Υδατικά  Συστήµατα (ΙΤΥΣ) αναγνωρίστηκαν ο π. Μέλανας και ο π. Βοιωτικός Κηφισός (κατάντη Ορχοµενού).

Συνολικά οριοθετήθηκαν επτά (7) υπόγεια υδατικά συστήµατα στη λεκάνη απορροής  Βοιωτικού Κηφισού.

Η έντονη βιοµηχανική δραστηριότητα κατά µήκος του ποταµού Βοιωτικού Κηφισού, η  εκτεταµένη αγροτική δραστηριότητα και η µεταλλευτική δραστηριότητα στις ανάντη  υπολεκάνες, αποτελούν κυρίαρχες αιτίες δυνητικής υποβάθµισης των επιφανειακών  και υπογείων υδατικών συστηµάτων.

Λεκάνη Απορροής της Άµφισσας (GR24)

Στη λεκάνη απορροής Άµφισσας, έκτασης 785 km2  , αναγνωρίστηκαν δύο (2)  ποτάµια και δύο (2) παράκτια υδάτινα σώµατα. Φυσική ή τεχνητή λίµνη δεν  εντοπίστηκε στην εν λόγω λεκάνη απορροής. Επίσης οριοθετήθηκαν συνολικά  τέσσερα (4) υπόγεια υδατικά συστήµατα.

Η έντονη µεταλλευτική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην περιοχή δύναται να  επηρεάζει τα επιφανειακά και υπόγεια υδατικά συστήµατα.

Λεκάνη Απορροής Ασωπού (GR25)

Στη λεκάνη απορροής Ασωπού έκτασης 1.362 km2  αναγνωρίστηκαν τέσσερα (4)  ποτάµια και δύο (2) παράκτια υδάτινα σώµατα. ∆εν αναγνωρίστηκε κάποια λίµνη στη  λεκάνη απορροής Ασωπού.  Επίσης οριοθετήθηκαν συνολικά τρία (3) υπόγεια υδατικά συστήµατα.

Η έντονη βιοµηχανική δραστηριότητα στις κατάντη υπολεκάνες του Ασωπού  ποταµού, και δευτερευόντως η αγροτική δραστηριότητα, αποτελούν τις κυρίαρχες  αιτίες δυνητικής υποβάθµισης των επιφανειακών και υπογείων υδατικών συστηµάτων

Λεκάνη απορροής Σποράδων (GR35)

Στη λεκάνη απορροής Σποράδων έκτασης 499 km2 δεν αναγνωρίστηκαν ποτάµια και

λίµνες παρά µόνο τρία (3) παράκτια υδάτινα σώµατα.  Στην εν λόγω λεκάνη απορροής οριοθετήθηκαν συνολικά δέκα (10) υπόγεια υδατικά  συστήµατα.

∆εν εντοπίζονται ιδιαίτερα σηµαντικές πιέσεις στα επιφανειακά και υπόγεια υδατικά  συστήµατα της λεκάνης απορροής Σποράδων.

Α.3 Συνοπτική περιγραφή των περιβαλλοντικών στόχων του σχεδίου

Οι περιβαλλοντικοί στόχοι του Σχεδίου ∆ιαχείρισης καθορίζονται στο Άρθρο 4 της  οδηγίας 2000/60/ΕΚ και στο άρθρο 4 του Π∆ 51/2007 και προσδιορίζονται αναλυτικά  ανά επιφανειακό υδάτινο σώµα και ανά υπόγειο υδατικό σύστηµα.

Ο καθορισµός των στόχων, σύµφωνα µε την Οδηγία συνίσταται στη χρησιµοποίηση  των διαφορετικών επιλογών του Άρθρου 4. Μέσα από τη διαδικασία καθορισµού των  στόχων προσδιορίζεται όχι µόνο η κατάσταση των όλων επιφανειακών και υπόγειων  ΥΣ αλλά το χρονικό πλαίσιο επίτευξης του στόχου της Οδηγίας. Για τα Ιδιαίτερα  Τροποποιηµένα και Τεχνητά Υδατικά Συστήµατα (ΙΤΥΣ/ΤΥΣ), τα οποία καθορίζονται  βάσει ειδικών κριτηρίων, η Οδηγία θέτει «ειδικούς στόχους».

Πιο συγκεκριµένα, οι κύριοι περιβαλλοντικοί στόχοι για τα επιφανειακά ύδατα είναι:

• η µη υποβάθµιση της κατάστασής τους,

• η προστασία /αποκατάσταση σε καλή οικολογική και χηµική κατάσταση των  επιφανειακών νερών (ή σε καλό οικολογικό δυναµικό για Ιδιαίτερα

Τροποποιηµένα και Τεχνητά Υδατικά Συστήµατα) µέχρι το 2015, και

• η εφαρµογή απαραίτητων µέτρων µε στόχο τη σταδιακή µείωση της ρύπανσης  από τις Ουσίες Προτεραιότητας και την παύση ή τη σταδιακή κατάργηση των  εκποµπών, απορρίψεων και διαρροών από τις Επικίνδυνες Ουσίες  Προτεραιότητας.

Οι κύριοι περιβαλλοντικοί στόχοι για τα υπόγεια ύδατα είναι:

• η εφαρµογή απαραίτητων µέτρων ώστε να προληφθεί ή να περιορισθεί η  διοχέτευση ρύπων σε αυτά καθώς και η υποβάθµιση της κατάστασης όλων των  υπόγειων υδάτων,

• η προστασία, αναβάθµιση και αποκατάσταση όλων τα υπόγειων ΥΣ, µε τη  διασφάλιση ισορροπίας µεταξύ των εκφορτίσεων (φυσική η µέσω αντλήσεων)  και της ανατροφοδότησης των υπόγειων υδάτων το αργότερο µέχρι το 2015 και

• η εφαρµογή απαραίτητων µέτρων ώστε να αναστραφεί κάθε σηµαντική και  διατηρούµενη ανοδική τάση συγκέντρωσης οποιουδήποτε ρύπου, η οποία  οφείλεται σε ανθρώπινη δραστηριότητα, προκειµένου να µειωθεί η ρύπανση των  υπόγειων νερών σταδιακά.

Όσον αφορά στις προστατευόµενες περιοχές, οι κύριοι περιβαλλοντικοί στόχοι είναι:

• η συµµόρφωση µε συγκεκριµένα πρότυπα και στόχους της Κοινοτικής  νοµοθεσίας, στο πλαίσιο της οποίας οι µεµονωµένες προστατευόµενες περιοχές  έχουν καθιερωθεί, το αργότερο µέχρι το 2015 και

• η επίτευξη καλής κατάστασης µέχρι το 2015, προστασία από ενδεχόµενη  ρύπανση των υδάτων (επιφανειακών και υπογείων) που προορίζονται για  ύδρευση.

Κατά τη διαδικασία προσδιορισµού των περιβαλλοντικών στόχων είναι δυνατός ο  καθορισµός εξαιρέσεων οι οποίες µπορεί να περιλαµβάνουν

• Την παράταση της προθεσµίας, δηλαδή η επίτευξη της «καλής κατάστασης» να  πραγµατοποιηθεί έως το 2021 ή το 2027 το αργότερο (παράγραφος 4.4) ή µόλις  το επιτρέψουν οι φυσικές συνθήκες µετά το 2027.

• Την επίτευξη λιγότερο αυστηρών περιβαλλοντικών στόχων υπό ορισµένες  προϋποθέσεις που καθορίζονται στην παράγραφος 4.5 του Π∆ 51/2007.

• Την προσωρινή υποβάθµιση της κατάστασης που απορρέει από φυσικά αίτια ή  από ανωτέρα βία όπως καθορίζεται στην παράγραφο 4.6 του Π∆ 51/2007

• Νέες τροποποιήσεις των φυσικών χαρακτηριστικών επιφανειακών υδάτων ή  µεταβολές της στάθµης των υπογείων υδάτων, ή αδυναµίας πρόληψης της  υποβάθµισης των επιφανειακών υδάτων (συµπεριλαµβανοµένης της µεταβολής  από την υψηλή στην καλή κατάσταση), ως αποτέλεσµα νέων ανθρώπινων  δραστηριοτήτων βιώσιµης ανάπτυξης όπως καθορίζεται στην παράγραφο 4.6  του Π∆ 51/2007.

Για τα ΤΥΣ και τα ΙΤΥΣ οι συνθήκες αναφοράς είναι το «µέγιστο οικολογικό δυναµικό»  που ορίζεται στον πίνακα 1.2.5 του παραρτήµατος V της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Το  µέγιστο οικολογικό δυναµικό είναι η κατάσταση όπου οι βιολογικές συνθήκες ενός  ιδιαιτέρως τροποποιηµένου ή τεχνητού υδατικού συστήµατος πλησιάζουν  περισσότερο σε αυτές ενός παρόµοιου φυσικού επιφανειακού υδατικού συστήµατος  λαµβανοµένων υπόψη και των µεταβολών των χαρακτηριστικών του. Όσον αφορά τη  βιολογική κατάσταση ενός ΥΣ, το καλό οικολογικό δυναµικό σε σχέση µε το µέγιστο  οικολογικό δυναµικό επιτρέπει µικρές αποκλίσεις. Οι τιµές του µέγιστου οικολογικού  δυναµικού ενός υδατικού συστήµατος επανεξετάζονται ανά εξαετία.

Α.4 Συνοπτική περιγραφή του προγράµµατος µέτρων

Προκειµένου να επιτευχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι του Σχεδίου θα πρέπει να  υλοποιηθούν τα ακόλουθα βασικά και συµπληρωµατικά µέτρα.

Α.4-1 Βασικά µέτρα

Σύµφωνα µε την παρ.3 του άρθρου 11 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ σαν βασικά µέτρα  ορίζονται οι ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούνται για την προστασία  των υδατικών οικοσυστηµάτων. Τα βασικά µέτρα στην πλειοψηφία τους αποτελούν  προληπτικές ενέργειες ώστε να εξασφαλισθεί ο έλεγχος της ρύπανσης στην πηγή  µέσω του καθορισµού οριακών τιµών εκποµπών και περιβαλλοντικών ποιοτικών  προτύπων. Ουσιαστικά υλοποιούν τις απαιτήσεις του άρθρου 10 της Οδηγίας για τη  συνδυασµένη προσέγγιση που αποσκοπεί στον έλεγχο των σηµειακών και των  διάχυτων πηγών ρύπανσης. Παράλληλα µέσα από το Πρόγραµµα βασικών µέτρων  επιδιώκεται η χρήση οικονοµικών µέσων για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων των υδατικών συστηµάτων και τέλος η περαιτέρω προστασία των υδάτων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση µε τον καθορισµό ζωνών  προστασίας και ελέγχου των απολήψεων.

Το Πρόγραµµα Μέτρων του Υδατικού ∆ιαµερίσµατος Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας,  περιλαµβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες Βασικών Μέτρων:

1. Μέτρα για την εφαρµογή της Κοινοτικής και Εθνικής νοµοθεσίας για την  προστασία των υδάτων σύµφωνα µε την Οδηγία 2000/60/EK και συγκεκριµένα το  Άρθρο 10 (Άρθρο 9 Π∆.51/2007) και το µέρος Α Παραρτήµατος VΙ (Τµήµα Α  Παραρτήµατος VIII του Π∆.51/2007).

2. Μέτρα για την εφαρµογή της ανάκτησης κόστους. Προτείνονται µέτρα που  κρίνονται κατάλληλα για τους σκοπούς του Άρθρου 9 της Οδηγίας και του  άρθρου 8 του Π.∆ 51/2007.

3. Μέτρα για την προώθηση αποδοτικής και αειφόρου χρήσης του νερού, ώστε να  αποφευχθεί η απόκλιση από τους περιβαλλοντικούς στόχους του Άρθρου 4 της  οδηγίας.

4. Μέτρα για την ικανοποίηση του Άρθρου 7 της Οδηγίας και του Άρθρου 7 του Π.∆  51/2007 συµπεριλαµβανοµένων µέτρων για διασφάλιση της ποιότητας του νερού  ώστε να µειωθούν οι απαιτήσεις καθαρισµού του, προς παραγωγή πόσιµου  νερού και προτάσεων για τον καθορισµό ζωνών ασφαλείας για τα υδατικά αυτά  συστήµατα.

5. Μέτρα ελέγχου της απόληψης επιφανειακού και υπόγειου νερού και της  αποθήκευσης επιφανειακού νερού.

6. Μέτρα για τον έλεγχο τεχνητού εµπλουτισµού των υπόγειων υδροφορέων  συµπεριλαµβανοµένης και της σχετικής αδειοδότησης.

7. Μέτρα για τις σηµειακές πηγές απορρίψεων που ενδέχεται να προκαλέσουν  ρύπανση.

8. Μέτρα για διάχυτες πηγές απορρίψεων ικανές να προκαλέσουν ρύπανση και  ιδιαίτερα για τα επιφανειακά και υπόγεια νερά που προορίζονται για ύδρευση.

9. Μέτρα για την αντιµετώπιση αρνητικών επιπτώσεων στην κατάσταση του ύδατος.

10. Μέτρα για πρόληψη σηµαντικής διαρροής ρύπων από τεχνικές εγκαταστάσεις και  για πρόληψη ή και µείωση των επιπτώσεων των επεισοδίων ρύπανσης από  ατύχηµα ή ακραία φυσικά φαινόµενα.

Α.4-2 Συµπληρωµατικά µέτρα

Πρόκειται για µέτρα τα οποία εφαρµόζονται συµπληρωµατικά των βασικών µε στόχο  την επίτευξη της καλής κατάστασης των σωµάτων. Τα µέτρα αυτά επικεντρώνονται σε  επιφανειακά υδάτινα σώµατα και σε υπόγεια υδατικά συστήµατα για τα οποία η  εφαρµογή των βασικών µέτρων εκτιµάται ότι δεν επαρκεί για την επίτευξη των στόχων  της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Περιλαµβάνουν δε είτε εξειδικευµένες δράσεις για  συγκεκριµένες πιέσεις είτε δράσεις γενικού χαρακτήρα που δύνανται να εφαρµόζονται  στο σύνολο του Υδατικού ∆ιαµερίσµατος η/και σε οµάδες υδατικών συστηµάτων που  εµφανίζουν παρόµοια προβλήµατα. Τα µέτρα αυτά περιλαµβάνονται στις ακόλουθες  κατηγορίες:

• Ελέγχους απολήψεων (π.χ. τοποθέτηση συστηµάτων καταγραφής απολήψεων σε  γεωτρήσεις, καταγραφή απολήψεων επιφανειακού νερού για ύδρευση, άρδευση  και λοιπές χρήσεις από µεγάλους καταναλωτές, δηµιουργία ενιαίου µητρώου  αδειοδοτηµένων απολήψεων νερού µέσα από τη διαδικασία έκδοσης αδειών  χρήσης νερού).

• Οικονοµικά ή Φορολογικά Μέτρα (π.χ. Αναµόρφωση λογιστικών συστηµάτων  παρόχων νερού).

• Έργα έρευνας, ανάπτυξης και επίδειξης (π.χ. Προσδιορισµός επιλεγµένων  περιοχών λήψης υλικών για τις ανάγκες τεχνικών έργων, βέλτιστες πρακτικές).

• Έλεγχοι εκποµπής ρύπων (π.χ. Ορθολογική διαχείριση των αστικών λυµάτων σε  οικισµούς που δεν εξυπηρετούνται από κεντρικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας  λυµάτων).

• Εκπαιδευτικά µέτρα (π.χ. Ενίσχυση δράσεων περιβαλλοντικών προγραµµάτων  στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση, οργάνωση ενηµερωτικών ηµερίδων).

• Περιβαλλοντικές συµφωνίες µετά από διαπραγµάτευση (π.χ. Προώθηση  εθελοντικών συµφωνιών µε µεγάλους καταναλωτές που καταναλώνουν πολύ  νερό ή προκαλούν ρύπανση στα υδατικά συστήµατα για υιοθέτηση  πρωτοβουλιών και κωδίκων ορθής συµπεριφοράς).

• ∆ιοικητικά Μέτρα

• Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής

• Ανασύσταση και αποκατάσταση περιοχών υγροβιότοπων

• Μέτρα διαχείρισης της ζήτησης

• Μέτρα αποτελεσµατικότητας και επαναχρησιµοποίησης

• Έργα δοµικών κατασκευών

• Τεχνητός εµπλουτισµός υδροφορέων

• Λοιπά σχετικά µέτρα

Α.5 Μητρώο προστατευόµενων περιοχών:

Το Μητρώο Προστατευόµενων Περιοχών περιλαµβάνει όλα τα υδατικά συστήµατα  που προσδιορίζονται, δυνάµει του άρθρου 7 παράγραφος 1 και όλες τις  προστατευόµενες περιοχές που καλύπτονται από το Παράρτηµα IV (Άρθρο 1,  2000/60 Ε.Κ.), όπως αυτές αναφέρονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο της ΣΜΠΕ (κεφ.  5.10.3) και το Σχέδιο ∆ιαχείρισης. Στο Παράρτηµα Γ της ΣΜΠΕ συµπεριλαµβάνονται  χάρτες που απεικονίζουν τις προστατευόµενες περιοχές για το Υ∆ Ανατολικής Στερεάς  Ελλάδας.

Α.6 Έργα που περιλαµβάνονται στο Σχέδιο ∆ιαχείρισης

A.6-1 Στο Σχέδιο ∆ιαχείρισης του Υ∆ Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, εξετάστηκαν ως  εξαιρέσεις σύµφωνα µε το άρθρο 4 παράγραφος 7 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ,  προγραµµατιζόµενα έργα και δραστηριότητες τα οποία αναµένεται να έχουν  ολοκληρωθεί έως το 2015 και ενδέχεται να επηρεάσουν την επίτευξη των  περιβαλλοντικών στόχων των υδατικών συστηµάτων µε τα οποία σχετίζονται. Τα εν  λόγω έργα ( Κατασκευή Λιµνοδεξαµενής Και Αγωγού Μεταφοράς Καστανιάς Νήσου  Αλοννήσου Και Έργα Ύδρευσης Αλοννήσου, Κατασκευή Λιµνοδεξαµενής Πανόρµου  Σκοπέλου, Κατασκευή Φράγµατος και αγωγού µεταφοράς Φερέκαµπου Ν. Σκύρου,  Ενίσχυση Έργων Υδροδότησης Κωπαϊδικου Πεδίου από λίµνη Υλίκη Ν. Βοιωτίας,  Κατασκευή Αρδευτικού ∆ικτύου Βιστριζα Ν. Φθιώτιδας Β’φάση, Φράγµα Ψαχνών Ν.  Ευβοίας) του Υ∆ Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας κρίνεται ότι δεν θα επηρεάσουν την  επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων του αντίστοιχου υδατικού συστήµατος.

A.6-2 Προγραµµατιζόµενα ή νέα έργα που δεν εξετάστηκαν ως προς τη συµβατότητα  τους µε τις κατευθύνσεις της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ ή ως εξαιρέσεις σύµφωνα µε το  άρθρο 4, παράγραφος 7 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, εξετάζονται ως προς τη  συµβατότητά τους κατά τη διαδικασία της περιβαλλοντικής τους αδειοδότησης.

Β. ∆ιαφοροποιήσεις που επιβάλλονται στο πρόγραµµα από την  ενσωµάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης και όροι, περιορισµοί και  κατευθύνσεις για την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος που  πρέπει να συνοδεύουν την έγκριση του προγράµµατος

Β.1 ∆ιαφοροποιήσεις Σχεδίου

Η εκτίµηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων του Σχεδίου, οδήγησε στο  συµπέρασµα ότι δεν αναµένονται σηµαντικές αρνητικές επιπτώσεις στο σύνολο  των εξεταζόµενων περιβαλλοντικών παραγόντων. Συγκεκριµένα, στις  περισσότερες των περιπτώσεων το προτεινόµενο πρόγραµµα µέτρων βελτιώνει  σηµαντικά την υφιστάµενη κατάσταση, είτε άµεσα είτε έµµεσα και συνεργιστικά,  γεγονός που οφείλεται στο ότι ο σχεδιασµός του έχει γίνει µε στόχο την αειφορία  και την αντιµετώπιση όποιων δυσµενών καταστάσεων άπτονται της διαχείρισης  των υδατικών πόρων. Ως εκ τούτου, δεν επιβάλλονται διαφοροποιήσεις στο  προτεινόµενο πρόγραµµα για την ενσωµάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης.

Οι όποιες διαφοροποιήσεις στο Πρόγραµµα Μέτρων του Σχεδίου ∆ιαχείρισης,  αφορούν στην τροποποίηση των ακόλουθων:

• Ο τίτλος του Βασικού Μέτρου ΟΜ07-075 τροποποιείται ως εξής:

Τοποθέτηση συστηµάτων καταγραφής απολήψεων υπογείων υδάτων,  και η περιγραφή του: Σταδιακή τοποθέτηση υδροµετρητών σε όλες τις  γεωτρήσεις, πηγές που έχουν υδροµαστευτεί και πηγάδια µε άντληση ίση ή  µεγαλύτερη των 10m3/ηµέρα για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των  απολήψεων υπογείων υδάτων. Το µέτρο αφορά της ∆ΕΥΑ τους ∆ήµους του  φορείς συλλογικής άρδευσης αλλά και τους ιδιώτες. Ο σχετικός εξοπλισµός  που είναι αναγκαίος θα βαρύνει τον φορέα που πραγµατοποιεί την  άντληση-απόληψη υπόγειου νερού, ο οποίος υποχρεούται να δηλώσει την  έναρξη λειτουργίας του µετρητικού εξοπλισµού στη ∆ιεύθυνση Υδάτων της  Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης. Για τους µεγάλους καταναλωτές (∆ΕΥΑ,  ∆ήµους, Βιοµηχανίες, Συλλογικά αρδευτικά δίκτυα) οι µετρήσεις των  ποσοτήτων απολήψεων θα αποστέλλονται το πρώτο δεκαήµερο του  Οκτωβρίου κάθε έτους στις ∆ιευθύνσεις Υδάτων. Θα µπορούσαν να  εξετασθούν κίνητρα εφαρµογής του µέτρου.

• Η περιγραφή του Βασικού Μέτρου ΟΜ07-074 τροποποιείται ως εξής:

Αναφέρεται σε απολήψεις άνω των 10 m3/ηµέρα, και περιλαµβάνει την  τοποθέτηση ή/και τον εκσυγχρονισµό υφιστάµενου εξοπλισµού  καταγραφής των απολήψεων (υδρόµετρα, σταθµηγράφους κλπ) στα  σηµεία απόληψης επιφανειακών υδάτων. Ο σχετικός εξοπλισµός που είναι  αναγκαίος θα προσδιορίζεται κατά την έκδοσή νέας ή την επανέκδοση της  σχετικής άδειας χρήσης νερού και βαρύνει τον φορέα που πραγµατοποιεί  την άντληση-απόληψη επιφανειακού νερού, ο οποίος υποχρεούται να  δηλώσει την έναρξη λειτουργίας του µετρητικού εξοπλισµού στη ∆ιεύθυνση  Υδάτων της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης. Οι µετρήσεις των ποσοτήτων  απολήψεων θα αποστέλλονται το πρώτο δεκαήµερο του Οκτωβρίου κάθε  έτους στις ∆ιευθύνσεις Υδάτων. Θα µπορούσαν να εξετασθούν κίνητρα  εφαρµογής του µέτρου.

Επίσης, ενσωµατώνεται στο Τεύχος 12 «Κατάλογος Προγραµµατισµένων και Νέων  έργων/δραστηριοτήτων/τροποποιήσεων, µε τα κοινωνικό-οικονοµικά οφέλη που  εξυπηρετούνται» η αποπεράτωση του φράγµατος Μανικίων, Σέττας Ν.Εύβοιας  αφού εξεταστεί ως προς τη συµβατότητά του µε τους περιβαλλοντικούς στόχους  της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, όπως αυτοί καθορίζονται δυνάµει του άρθρου 4 αυτής,  στο Τεύχος 11 «Καθορισµός των Περιβαλλοντικών Στόχων συµπεριλαµβανοµένων  των Εξαιρέσεων από την επίτευξη των στόχων».

Β.2 Γενικοί όροι, περιορισµοί και κατευθύνσεις

1. Η εφαρµογή του Προγράµµατος Μέτρων γίνεται από τις καθ’ύλην αρµόδιες  υπηρεσίες, όπως καθορίζονται στο υφιστάµενο κάθε φορά θεσµικό πλαίσιο.  ∆ιευκρινίσεις επί των αρµοδιοτήτων και κατευθύνσεις παρέχονται µε µέριµνα της  Ειδικής Γραµµατείας Υδάτων του Υπουργείου Π.Ε.Κ.Α. όπως για θέµατα  καθορισµού ζωνών προστασίας, πηγών υδροδότησης, επικαιροποίησης της  νοµοθεσίας κλπ.

2. Οι καθ’ύλην αρµόδιες υπηρεσίες προβαίνουν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες  για τη διασφάλιση των µέσων που απαιτούνται για την υλοποίηση των µέτρων  σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία και ενηµερώνουν την αρµόδια ∆/νση  Υδάτων της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης για τις ενέργειές τους, ώστε η ∆/νση  Υδάτων να συντάσσει τις ετήσιες εκθέσεις εφαρµογής του Σχεδίου ∆ιαχείρισης  και του Προγράµµατος Μέτρων, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ.  5.δ του Ν.3199/2003.

3. Όλοι οι φορείς του άρθρου 4 παρ. 1.ζ του Ν.3199/2003 οι οποίοι διαθέτουν  στοιχεία παρακολούθησης της κατάστασης των υδάτων οφείλουν να  αποστέλλουν τα πρωτογενή και επεξεργασµένα δεδοµένα τους στις αρµόδιες  ∆/νσεις Υδάτων της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης και στην Ειδική Γραµµατεία  Υδάτων, προκειµένου να εφαρµόζονται οι αρµοδιότητες που αναφέρονται στο  άρθρο 5 παρ. 5.ζ και το άρθρο 4 παρ. 1.στ του Ν.3199/2003.

4. Με την απόφαση που προβλέπεται στο άρθρο 5 παρ.6 του Ν.3199/2003  µπορούν να εξειδικεύονται τα µέτρα ή να τεθούν αυστηρότερα όρια µε σκοπό  την επίτευξη των στόχων του Σχεδίου και µε βάση τα αποτελέσµατα του Εθνικού  ∆ικτύου Παρακολούθησης ποιότητας και ποσότητας των υδάτων και άλλων  συναφών προγραµµάτων παρακολούθησης. Στις περιπτώσεις απαγόρευσης  απολήψεων θα πρέπει να προτείνονται εναλλακτικές βιώσιµες λύσεις  ικανοποίησης της ζήτησης.

5. Προγραµµατισµός έργων και δράσεων που σχετίζονται άµεσα ή έµµεσα µε τα  ύδατα θα πρέπει να λαµβάνουν υπόψη τα προβλεπόµενα στο Σχέδιο.

6. Η αδειοδότηση για την υλοποίηση των έργων και των δράσεων που εξετάζονται  στο Σχέδιο εξακολουθεί να υπόκειται στα προβλεπόµενα στην ισχύουσα  νοµοθεσία.

7. Για την προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς στις Μελέτες Περιβαλλοντικών  Επιπτώσεων (ΜΠΕ) των έργων υποδοµής που σχετίζονται µε τη διαχείριση των  υδατικών πόρων και περιλαµβάνονται στο Σχέδιο ∆ιαχείρισης, θα πρέπει κατά τη  διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων να τηρούνται τα  προβλεπόµενα στο Ν.3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν  γένει της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς» και τη λοιπή σχετική νοµοθεσία.

8. Ετήσια έκθεση παρακολούθησης κατάστασης των υδάτων καταρτίζεται και  δηµοσιοποιείται από την Ειδική Γραµµατεία Υδάτων.

Γ. Σύστηµα παρακολούθησης των σηµαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από

την εφαρµογή του προγράµµατος

Κατά την αξιολόγηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον των προτεινόµενων µέτρων  δεν αναµένονται σηµαντικές αρνητικές επιδράσεις σε αυτό. Οι όποιες αρνητικές  επιπτώσεις αναγνωρίστηκαν συνδέονται µε την κατασκευή υποδοµών και θεωρούνται  σε µεγάλο βαθµό αναστρέψιµες µέσω της εφαρµογής κατάλληλων περιβαλλοντικών  όρων κατά τις πλήρεις ΜΠΕ. Για το λόγο αυτό, η παρακολούθηση των  περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρµογή του Σχεδίου ∆ιαχείρισης  πραγµατοποιείται κυρίως µέσω του Εθνικού Προγράµµατος παρακολούθησης  ποιότητας και ποσότητας υδάτων, όπως αυτό έχει εγκριθεί µε την ΥΑ 140384/2011  (ΦΕΚ 2017/Β/9.9.2011), λαµβάνοντας υπόψη τις διαφοροποιήσεις που τυχόν  αναφέρονται στο οικείο σχέδιο διαχείρισης λεκανών απορροής του υδατικού  διαµερίσµατος Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας και της αντίστοιχης ΣΜΠΕ και ειδικότερα  στο Κεφάλαιο 7.3 αυτής.

∆. Χρονικό διάστηµα ισχύος της απόφασης

Η παρούσα ισχύει µέχρι τη λήξη του Σχεδίου ∆ιαχείρισης. Σε περίπτωση τροποποίησης  του Σχεδίου, απαιτείται η τήρηση των διαδικασιών που προβλέπονται στην ΚΥΑ  ΥΠΕΧΩ∆Ε/ΕΥΠΕ/ οικ.107017/2006.

Ε. ∆ηµοσιοποίηση και άλλες διατάξεις

1. Η Αρχή Σχεδιασµού (Ειδική Γραµµατεία Υδάτων) προβαίνει, εντός δέκα ηµερών  από την παραλαβή της παρούσας απόφασης, σε δηµοσιοποίησή της για την  ενηµέρωση του κοινού, µε δηµοσίευση σχετικής ανακοίνωσης σε δύο  τουλάχιστον ηµερήσιες εφηµερίδες εθνικής εµβέλειας, καθώς και µε δηµοσίευση  της παρούσας στο διαδικτυακό τόπο του Σχεδίου, και στη συνέχεια διαβιβάζει  στην ΕΥΠΕ του ΥΠΕΚΑ τα αποδεικτικά διενέργειας της ανωτέρω δηµοσιοποίησης.